Wspaniałe owoce poziomki

O poziomkach pisali już Hippokrates i Pliniusz głównie jako o roślinach leczniczych. Owidiusz i Wergiliusz opisują poziomki jako owoce bogini Pomony. Od XIV wieku były uprawiane w ogrodach królewskich i wielkopańskich w Anglii, Francji i Belgii. W wyniku krzyżowania różnych gatunków poziomek wyhodowano ich odmiany uprawne jak też truskawkę. Najcenniejszą dziko rosnącą poziomkę, która dała początek pracom hodowlanych jest poziomka pospolita (Fragaria vesca). To dość rozpowszechniony gatunek w całej Europie a także we wschodnich rejonach Ameryki Północnej. Spotykana na leśnych polanach, suchych miedzach, brzegach wąwozów i lasów. Jej białe kwiaty ukazują się w maju i czerwcu. Owoce miesiąc później. Jeśli jesień jest ciepła i długa powtarza owocowania. Bywa że owoce pojawiają się przez cały sezon.

Poziomka jest rośliną leczniczą. W jej owocach znajdują się znaczne ilości kwasów organicznych (jabłkowy, cytrynowy) garbniki, cukry (do 9%), cenne składniki mineralne jak żelazo, wapń, fosfor, siarka, potas a z witamin C, P, K. W medycynie ludowej owoce poziomki podaje się osobom chorym na kamicę moczanową. Leczenie poziomkami było kiedyś popularne. Spożywano je na surowo albo tez z mlekiem, świeżą śmietaną czasem z winem. Najlepiej jest zjadać tyle owoców, aby po 2 tygodniach nam się przejadły. Jedzenie poziomek nie powinno być okazjonalne na zasadzie dogadzania sobie, ale tak powszechne jak chleb czy ziemniaki. Szczególnie należy podawać je dzieciom w dużych ilościach właśnie z powodu ich przebogatego składu chemicznego.

Przez zielarzy bardziej cenione są liście poziomek, a nawet całe rośliny gdyż zawierają dużo więcej wyżej wymienionych składników niż owoce. Wyciągi z liści są stosowane w chorobach skórnych, zapaleniu jamy ustnej i gardła przy skąpym oddawaniu moczu. Liście zbiera się wiosną i wczesnym latem, całe rośliny przed owocowaniem. Suszy się w przewiewnym i ocienionym. My dodajemy je do herbatki ziołowej w skład której w tym roku wchodzą: suszone kwiaty i owoce głogu, żurawina, malina, skórki z jabłek, cytryny i pomarańczy, liście mięt – limonkowej, grejpfrutowej, marokańskiej, pomarańczowej, ananasowej, jabłkowej, imbirowej i czekoladowej, melisy i właśnie liście poziomek.

 

Do uprawy polecane są odmiany Ruggia, Baron Solemacher.

  1. Ruggia –  ma owoce duże, wydłużone, zabarwienie intensywnie czerwone, miąższ suchy soczysty aromatyczny o smaku leśnej poziomki. Dojrzewanie rozpoczyna w połowie czerwca i trwa do końca października lub początku listopada. Plenna.
  2. Baron Solemacher – owoce krótkie, drobniejsze od Ruggi, równomiernie czerwone, również o smaku leśnej poziomki. Bardzo słodkie, aromatyczne. Plenna

Znane są również odmiany o owocach żółtych. Ciekawe i do tego smaczne

W Polsce mamy bogate tradycje uprawy roślin sadowniczych i jagodowych. Większość owoców jest ogólnie dostępna w postaci surowej bądź przetworzonej, ale owoce poziomek dość trudno kupić. A wystarczy w ogrodzie kilka krzaczków, aby przypomnieć sobie ich niedościgniony smak i aromat. A propos to właśnie w grudniu po poziomki wysłała sierotkę zła macocha w rosyjskiej „Baśni o dwunastu miesiącach”. Sadźmy więc poziomki.