Jeśli dysponujecie Państwo sporą wolną przestrzenią w ogrodzie, która stanowi mało atrakcyjny element ogrodu, a dodatkowo często szerzy się na niej chwast, warto posadzić byliny które szybko zarosną dany obszar, a swą wielkością będą zachwycać obserwatorów.
Wiele roślin rośnie zbyt wolno, aby teren mógłby zostać w miarę szybko zagospodarowany. W takiej sytuacji warto zainteresować się bylinami o dużych liściach. Oprócz swojego podstawowego waloru (dużych liści) spełniają również sporo dodatkowych funkcji takich jak:
– zmniejszenie rozwoju chwastów (dzięki zacienieniu podłoża)
– zasłaniają nieciekawe miejsca w ogrodzie
– doskonale kontrastują z roślinami o kwiatach kwitnących
Do roślin godnych uwagi bezwzględnie zaliczyć gunnerę (Gunnera manicata). Jest to roślina pochodząca z tropikalnych lasów Boliwii, ale nadaje się do uprawy w naszym kraju przy bardzo pieczołowitym zabezpieczeniu na zimę. W naszym klimacie może osiągać nawet 3 metry wysokości, a średnica jej liści sięga 150 cm. Istotną kwestią w jej uprawie jest podłoże. Powinno być żyzne, lekko kwaśne oraz wilgotne. Roślina odwdzięczy się okazałym wyglądem gdy co roku będziemy nawozić ją obornikiem. Wszelkie słoneczne lub półcieniste stanowiska w okolicach oczek wodnych, stawów będą dla niej odpowiednie. Na zimę należy ją bardzo dokładnie zabezpieczyć (np. suchymi trocinami, liśćmi lub igliwiem. Na koniec przykrywamy całość nieprzemakalnym nakryciem).
Kolejną rośliną, która niewątpliwie przykuwa wzrok jest lepiężnik japoński (Petasites japonicus). Dla niej należy również zagospodarować sporo miejsca w ogrodzie (chociaż z pewnością mniej niż dla gunnery). Liście wyglądają jak parasole i potrafią osiągać średnicę do 120 cm. Jednocześnie silny wzrost roślina może osiągnąć gdy będzie posadzona w cieniu (opcjonalnie półcień) w zasobnym i stale wilgotnym podłożu. Dorosłe okazy osiągają 180 cm wysokości. Pośród lepiężników warto zwrócić uwagę na odmianę ‘Variegata’ (Petasites japonicus ‘Variegata’). Charakteryzuje się bardzo efektownym pstrym ulistnieniem w kolorach złotym i zielonym.
Opisane wyżej rośliny preferują stanowiska wilgotne. Podobnie jest w przypadku dwóch innych roślin, które odznaczają się trwałością i łatwością uprawy. Pierwszą z nich jest tarczownica tarczowata (Darmera peltata). Oprócz wspaniałych liści wczesną wiosną przed ich rozwojem tarczownica wypuszcza wspaniałe białoróżowe kwiatostany osadzone na bezlistnych szypułach wysokości 40–50 cm. Rośnie dość wolno docelowo osiągając wysokość około 80-100 cm. Natomiast tarczowate liście mają średnicę do 30-50 cm. Tarczownica jest wystarczająco odporna na mróz, przy czym bardzo dobrze komponuje się z paprociami oraz funkiami. Lubi miejsca zacienione. Dodatkowy walor estetyczny obserwujemy jesienią kiedy to liście wspaniale przebarwiają się na czerwonobrązowo.
Drugą rośliną polecaną na obrzeża sadzawek, strumyków czy oczek wodnych jest rodgersja kasztanowcolistna. (Rodgersia pinnata). W przypadku tej rośliny kształt liści, jak sama nazwa wskazuje, przypomianją liście kasztanu. Osiąga ona wysokość od 80 do 120 cm. Warto zaznaczyć, iż w lecie kwitnie na kremowo-różowo. Tworzy bardzo ładne kępy w szczególności na stanowiskach zacienionych oraz półcienistych. Dobrze prezentuje się również na rabatach bylinowych oraz jako soliter. Oprócz wspomnianej rodgersji kasztanowcolistnej ciekawą odmianą o podobnych wymaganiach jest również rodgersja tarczolistna (Astilboides tabularis).
Wśród bylin o dużych liściach znaleźć można również takie, które bardzo okazale kwitną. Przykładem może być tutaj języczka Przewalskiego (Ligularia Przewalskii). Od lipca do września zdobią ją żółte maczugowate kwiatostany o długości 50-70 cm, które wyrastają ponad ostro powcinane, dłoniasto-sercowate liście. Całość stanowi niezwykle urzekającą kompozycję. Pośród różnych języczek godną uwagi jest również nowa odmiana tj. ‘Britt-Marie Crawford’ (Ligularia dentata ‘Britt-Marie Crawford’), której liście mają kolor brązowy! Na ich tle w przez całe lato niezwykle okazale prezentują się duże, żółte kwiatostany. Należy pamiętać, iż języczki preferują miejsca wilgotne i zacienione. Nie służą im upały, gdyż źle znoszą susze.
Duże liście i ciekawe kwiaty to również domena omana wielkiego (Inula helenium). Jest to roślina, która dobrze czuje się na stanowiskach słonecznych o wilgotnym podłożu wówczas w pełni możemy podziwiać jej walory jakimi są duże żółte kwiaty (kwitnie VI-VII), dla których tło stanowią lekko ząbkowane liście o długości 50-70 cm. Jest to jedna z wyższych bylin, która nadaje się zarówno do nasadzeń naturalistycznych jak również jako roślina soliterowa posadzona na trawniku. Dorosłe egzemplarze potrafią osiągać nawet 4m wysokości.
Do ogrodowych gigantów zaliczyć można również makleję zwaną również bokkonią sercowatą (Macleaya cordata), która dorasta do 2,5 m wysokości. Jej ozdobą są duże, zielononiebieske liście, które są głęboko powcinane. W lecie z każdego pędu wyrasta ogromny jasnoróżowy kwiatostan (do 60 cm długości). Podobnie jak omana, makleję można ją sadzić na stanowiskach słonecznych.
Makleję łatwo rozpoznać z uwagi na typowy dla tej byliny kształt i kolor liści. Podobnie jest w przypadku akanta (Acanthus hungaricus). Jego liście są mocno powcinane często ostro zakończone (stąd nazwa z j. greckiego akanthos = kolec) Tą niebanalną bylinę w peni można podziwiać latem gdy ukazują się wysokie, kłosowate kwiatostany w kolorze białoróżowym z fioletowym odcieniem. Akant docelowo osiąga do 1 metra wysokości, często wykorzystuje się go do nasadzeń soliterowych, na rabaty i obwódki. W niedawnym czasie na rynku pojawiła się również nowa odmiana: akant ‘Whitewater’ (Acanthus Whitewater) cechująca się cudnymi pstrymi liśćmi oraz jasnoróżowymi kwiatami!!! Z pewnością odmiana będzie wspaniale urozmaicać kolekcję niejednego pasjonata roślin.
Wielokrotnie wielkość liścia bezpośrednio wpływa na osiągane przez roślinę rozmiary (wysokość, szerokość) Dominuje tu prosta zależność – im większy liść tym większa roślina. Trudno się z tym stwierdzeniem nie zgodzić , jednakże pośród licznych gatunków roślin można znaleźć również takie, które odstępują od tej reguły. Przykładem może być bergenia sercolistna (Bergenia cordifolia). Bylina ta osiąga 30-40 cm wysokości, przy czym jej jej główną ozdobą są duże zimozielone, sercowate liście. Bergenie często sadzi się w grupach, stosuje się ją na rabaty bylinowe, do ogrodów skalnych i na murki kwiatowe (w szczeliny). Poza ciekawym ulistnieniem wiosną roślinę zdobią intrygujące kwiaty w kolorze różowym oraz białym (odm. ‘Silberlicht’)
Pośród bylin o okazałych liściach nie można zapomnieć o brunnerze, rabarbarze, modraku nadmorskim czy niektórych odmianach host. Każda z bylin oferuje inne walory, które w zależności od miejsca w ogrodzie można wyeksponować. Niezaprzeczalnie byliny wielkolistne są godne uwagi i nie powinno ich się pomijać przy zagospodarowywaniu ogrodu.
Poniżej przedstawiamy w pigułce zestawienie roślin o dużych liściach
Nazwa polska | Nazwa łacińska | Docelowa wysokość |
Gunnera | Gunnera manicata | 300 cm |
Lepiężnik japoński | Petasites japonicus | 180 cm |
Lepiężnik japoński ‘Variegata’ | Petasites japonicus ‘Variegata’ | 50 cm |
Tarczownica tarczowata | Darmera peltata | 100 cm |
Rodgersja kasztanolistna | Rodgersia pinnata | 120 cm |
Rodgersja tarczolistna | Astilboides tabularis | 100 cm |
Języczka przewalskiego | Ligularia przewalskii | 120 – 150 cm |
Języczka pomarańczowa | Ligularia dentata ‘Britt-Marie Crawford’ | 100 – 120 cm |
Oman wielki | Inula helenium | 200 – 400 cm |
Makleja (bokkonia sercowata) | Macleaya cordata | 250 cm |
Akant | Acanthus hungaricus | 100 – 120 cm |
Akant miękki ‘Whitewater’ | Acanthus mollis ‘Whitewater’ | 90 -100 cm |
Bergenia sercolistna | Bergenia cordifolia | 30 – 40 cm |
monika
Witam, czym nawozic gunerę ?
Przezimowała, ale słabo się odbija,
nie chcę pogorszyc jej wzrostu :))
Dziękuję !
Krystyna
Witam,
jestem już dość wiekową ogrodniczką i nie bardzo mam siłę na ogrodowe uprawy. W zwiazku z tym dość dużo miejsca zajmują na mojej działce trawniki, które wymagają „tylko” koszenia. W związku z tym chciałabym aby na jednym z moich trawników wyrosła piękna gunnera. Czy można potraktować mojego e’maila jako zamówienie. Wcześniej jednak chciałabym wiedzieć jaka jest cena sadzonki, żeby nie okazało się że zwyczajnie nie stać mnie na nią.
Z poważaniem
Krystyna Szczudłowska